آلبرت بندورا (متولد 4 دسامبر 1925، موندار، آلبرتا ، کانادا – درگذشته 26 ژوئیه 2021، استنفورد، کالیفرنیا ، ایالات متحده) روانشناس آمریکایی متولد کانادا و مبتکر نظریه شناختی اجتماعی که احتمالاً بیشتر به دلیل مطالعه مدلینگ خود در موردپرخاشگری ، که به عنوان آزمایش “عروسک بوبو” شناخته می شود ، که نشان داد کودکان می توانند رفتارهای خود را از طریق مشاهده بزرگسالان بیاموزند.
اوایل زندگی و کار آلبرت بندورا
بندورا کوچکترین فرزند از شش فرزندی بود که از والدینی با تبار اروپای شرقی متولد شدند. پدرش اهل کراکوف لهستان و مادرش اهل اوکراین بود. هر دو در نوجوانی به کانادا مهاجرت کردند . پس از ازدواج، آنها در موندار، آلبرتا ساکن شدند، جایی که پدر بندورا در راه آهن ترانس کانادا کار می کرد.
پس از فارغ التحصیلی از دبیرستان در سال 1946، بندورا مدرک لیسانس خود را در دانشگاه بریتیش کلمبیا دنبال کرد و در سال 1949 با جایزه بولوکان در روانشناسی فارغ التحصیل شد که سالانه به دانشجوی برجسته روانشناسی اعطا می شود. او سپس کار فارغ التحصیلی را در دانشگاه آیووا انجام داد و در آنجا مدرک کارشناسی ارشد روانشناسی (1951) و دکترای روانشناسی بالینی (1952) را دریافت کرد .
در سال 1953 بندورا یک سال استادی را در دانشگاه استنفورد پذیرفت و در آنجا به سرعت به مقام استادی رسید. در سال 1974 به عنوان استاد علوم اجتماعی در روانشناسی دیوید استار جردن منصوب شد و دو سال بعد رئیس بخش روانشناسی شد. او در استنفورد باقی ماند و در سال 2010 استاد بازنشسته شد .
آزمایش عروسک بوبو بندورا
در سال 1961 بندورا آزمایش عروسک بوبو معروف خود را انجام داد ، مطالعه‌ای که در آن محققین از یک اسباب‌بازی بادی با چهره دلقک در جلوی کودکان پیش‌دبستانی مورد آزار و اذیت بدنی و کلامی قرار گرفتند، که باعث شد بعداً کودکان با حمله به عروسک رفتار بزرگسالان را تقلید کنند. به همین شکل آزمایش‌های بعدی که در آن کودکان در نوار ویدئویی در معرض چنین خشونت‌هایی قرار گرفتند، نتایج مشابهی به همراه داشت.
اواخر زندگی و کار
بندورا اولین کسی بود که نشان داد (1977) خودکارآمدی، باور به توانایی‌های خود، بر آنچه افراد انتخاب می‌کنند، میزان تلاشی که برای انجام آن انجام می‌دهند و احساسی که در حال انجام آن هستند، تأثیر دارد. آی تی. بندورا همچنین کشف کرد که یادگیری هم از طریق آن باورها و هم از طریق مدل‌سازی اجتماعی اتفاق می‌افتد – که از این طریق سرچشمه می‌گیردنظریه شناختی اجتماعی (1986)، که معتقد است محیط ، شناخت و رفتار یک فرد برای تعیین نحوه عملکرد آن شخص، بر خلاف یکی از آن عوامل که نقش مسلط را ایفا می کند، با هم تعامل دارند.
بندورا جوایز متعددی را برای کمک های خود در زمینه روانشناسی دریافت کرد، از جمله جایزه انجمن روانشناسی آمریکا (APA) برای مشارکت برجسته مادام العمر در روانشناسی (2004)، جایزه مدال طلای بنیاد روانشناسی آمریکا برای مشارکت برجسته مادام العمر در علم روانشناسی (2006). و جایزه روانشناسی دانشگاه لوئیزویل گراویمایر (2008؛ دارای جایزه 200000 دلاری) برای کار پیشگامانه او در زمینه خودکارآمدی و نظریه شناختی . در سال 2016 مدال ملی علم را دریافت کرد. بندورا همچنین عضویت‌ها و سمت‌های سازمانی زیادی داشت، از جمله رئیس APA (1974) و عضو آکادمی هنر و علوم آمریکا (AAAS) (1980).
بندورا سال‌ها با مجلات مختلف دانشگاهی از جمله مجله روانشناسی اجتماعی و بالینی ، روانشناسی کاربردی ، روانشناسی رسانه ، درمان شناختی و تحقیقات ، پژوهش و درمان رفتار ، و رفتار اجتماعی و شخصیت مرتبط بود . او همچنین تعدادی کتاب از جمله پرخاشگری نوجوانان (1959)، اصول اصلاح رفتار (1969)، پرخاشگری: تحلیل یادگیری اجتماعی (1973)، نظریه یادگیری اجتماعی (1977)، و جدایی اخلاقی: چگونه تألیف، تالیف یا ویرایش کرد. مردم به خودشان صدمه می زنند و با خودشان زندگی می کنند (2016). در سال 2002، مرور روانشناسی عمومی ، بندورا را پس از بی‌اف اسکینر ، ژان پیاژه و زیگموند فروید ، چهارمین روانشناس برجسته قرن بیستم معرفی کرد .